„YOUNGETEERS”

Young Volunteers in the Cultural Events – Lessons Learned from COVID-19 Crisis

Erasmus+ Strategic Partnership in the field of Youth

2020-1-HR01-KA227-YOU-094777

2021-03-01 – 2023-02-28

THE MANUAL

CLICK ON THE PICTURE TO DOWNLOAD THE WHOLE BOOK

In 2020 COVID-19 crisis paralysed cultural and creative sectors and when many of the existing volunteer programmes in culture were not able to maintain their regular activities since the resources were limited and physical involvement was restricted.

That is when a group of volunteering enthusiasts gathered and decided to dedicate their time
and effort to finding innovative ways to improve the quality of volunteer programmes in culture and increase their resilience to crises.

We hope that the theoretical and practical knowledge
we share might inspire you for new approaches towards youth work and volunteering and that each lesson learnt from COVID-19 crisis might create an opportunity to enrich your communities.

WE HAVE 30 PAPER COPIES OF THE MANUAL IN KRAKÓW, CONTACT US TO AQUIRE ONE FOR FREE:
biuro@nausika.eu  |  +48 518 584 244

PROJECT SUMMARY (In Polish)

W tym roku dobiegł końca nasz dwuletni projekt – Youngeeters, w którym wraz z naszymi partnerami pochyliliśmy się nad tematami wolontariatu: w kulturze oraz w trakcie kryzysu. Wspólnie stworzyliśmy eduLARP, który ma pomóc przygotowywać wolontariuszy do pełnienia odpowiedzialnych zadań. Poniżej możecie znaleźć streszczenia, niektórych z rozdziałów.

Po co zostawać wolontariuszem? Wolontariat jako sytuacja win-win – ja wygrywam i ty wygrywasz

Bycie wolontariuszem zaczyna się od odpowiedzenia sobie na pytanie „dlaczego?” i odnalezienia entuzjazmu do działania społecznego.

Oprócz altruistycznych motywów, które kojarzą nam się z tego rodzaju aktywnością, bycie wolontariuszem wiąże się też z okazją do samorozwoju. Wolontariusz poszerzenia własną wiedzę, nabywa nowe umiejętności i odkrywa swoje mocne strony. Taki rodzaj aktywności to również możliwość pogłębienia rozumienia różnych dziedzin wiedzy i środowiska działań.  Za przykład posłużyć może praktyka woluntarna podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego w Sibiu (Rumunia). Wolontariusze wspomnianego wydarzenia mają okazję do zgłębienia wiedzy na temat teatru i kultury regionalnej Sibiu. 

Praktyka woluntarna często wiąże się z pracą zespołową. Będąc częścią czegoś większego niż on sam, wolontariusz może doświadczyć cennego poczucia przynależności i odnaleźć swoją tożsamość grupową (Zacares, 2015). Niektóre potrzeby ludzkie mogą być zaspokojone jedynie będąc w grupie, np. poprzez realizację projektu zespołowego.

Jednym z najważniejszych narzędzi w pracy w zespole jest komunikacja. Efektywność zespołu zależy proporcjonalnie od jakości komunikacji. Wolontariusz, współpracując, szlifuje umiejętności komunikacyjne, co pomaga w budowie szczerych  i głębokich relacji z członkami grupy. Praca z ludźmi to okazja do praktyki bezpośredniej komunikacji, dokładnego rozumienia punktów widzenia pozostałych innych i szybkiej korekty niedopowiedzeń i nieporozumień. Cenną praktyką jest nauka budowania atmosfery otwartego wyrażania opinii przez każdą osobę. Wolontariusz uczy się, że niezależnie od tego, czy dane stanowiska są zbieżne, czy różnią się od siebie, każda osoba może wypowiedzieć się otwarcie. Dzięki temu w zespół zachowuje zdrową różnorodność, co przeciwdziała myśleniu grupowemu.

Jedną z ważniejszych umiejętności w pracy z ludźmi, której uczy się wolontariusz, jest uważne słuchaniu. Działanie pomocowe, wpisane w pracę woluntarną, polega na zapewnieniu drugiej osobie poczucia bycia usłyszanym i zrozumianym. Aby tak się stało, warto, aby wolontariusz zachęcał osobę doświadczającą problemu do otwartego mówienia o nim i nie hamowania swoich emocji (Hargie, 2019). Ważna jest tu koncentracja na rozmówcy, nie rozpraszanie się i  słuchanie w taki sposób, aby dokładnie zrozumieć punkt widzenia drugiej osoby (Gordon i Burch, 2003). W momencie słuchania wolontariusz uczy się powstrzymać pokusę, aby przygotować swoją odpowiedź – ćwiczy słuchanie dla samego słuchania. Aby uniknąć nieprawidłowego zrozumienia, słuchający kształci umiejętność parafrazowania, ubierając w słowa wypowiedź rozmówcy i pytając czy taki był sens usłyszanych słów (Gordon, 2011).

Wzrost osobisty wolontariusza jest możliwy również w sytuacji konfliktu w grupie. W takiej sytuacji obie uczą się precyzyjnie określać swoje potrzeby. Jest to czynność, od której grupa rozpoczyna rozwiązywanie konfliktu. Potrzeba nie jest tym samym, co sposób rozwiązania. Potrzeba to coś podstawowego. Sposób zaspokojenia potrzeby, czyli sposób rozwiązania sytuacji, może się z kolei zmieniać. Istnieją alternatywne możliwości realizacji jednej potrzeby, co stymuluje wolontariuszy do kreatywnego myślenia. Kryterium doboru sposobu działania jest to, aby umożliwiał on zaspokojenie potrzeb każdego członka zespołu. W ten sposób osoby w grupie kształcą w sobie postawę neutralności i braku faworyzacji.

Wolontariusz, dzięki swojej roli, może poczuć, że robi coś wartościowego. Bycie potrzebnym rozbudza chęć, aby inni też się tak poczuli. Przepis na altruizm gotowy. Pomaganie innym jest przyjemne i zwrotnie niesie korzyść także dającemu.

Młodość w świecie zmian

Niezliczona ilość propozycji, kierat wyboru, potrzeba ciągłej aktualizacji systemu… o to płynna ponowoczesność, dynamicznie przeobrażający się organizm. Czasem nie tak łatwo być młodym w takim scenariuszu, stojąc przed ważnymi życiowymi decyzjami. Zmienność jest wyzwaniem XXI wieku. Nasze czasy stawiają przed nami możliwość osobistego wzrostu, jeśli dobrze zapoznamy się  z tematem. Wielu wydarzeń nie możemy przewidzieć, ale w naszym zasięgu jest zmiana postawy wobec niepewności.

Płynną rzeczywistość społeczną dobrze opisuje model świata VUCA. Nasz świat jest:

  1. Zmienny (ang. volatile) – wszystko podlega dynamicznym przeobrażeniom. To, co zaplanowaliśmy sobie rano, wieczorem może być nieaktualne. Zmienność świata sprawia, że nie czujemy się w pełni bezpiecznie.
  2. Niepewny (ang. uncertain) – nie możemy być pewni tego, co wydarzy się za kilka miesięcy, czy nawet tygodni. Nikt z nas nie mógł np. przewidzieć pandemii. Nie mając wiedzy na temat tego, co będzie, trudniej jest nakreślać plany.
  3. Złożony (ang. complex) – świat to ogromny system zależności, z niezliczoną ilością docierających do nas informacji. Podejmując decyzję, musimy brać pod uwagę dużą ilość czynników, co spowalnia i utrudnia cały proces.
  4. Niejednoznaczny (ang. ambiguous) – w ponowoczesnym świecie prawda nie jest absolutna. To, co jest prawdziwe, zależy od punktu widzenia. Istnieje wiele sprzecznych ze sobą źródeł informacji. Trudno wybrać te, które uznamy za prawdę.

Jak odpowiedzieć na taką rzeczywistość? W jaki sposób działać efektywnie w zespole, będąc wolontariuszem? Odpowiedzią jest przekształcenie wyzwań w zasoby, np. tak, jak zaproponował Robert Johansen:

  1. Zmienność rozjaśniamy wizją (ang. vision) – obieramy wspólny, mający znaczenie kierunek działania. Powstaje on na podstawie celu zespołowego. Zmierzanie w wyznaczonym kierunku wymaga koncentracji na wizji i ciągłego monitorowania, czy nasze działania pozostają z nią zbieżne.
  2. Niepewność przekształcamy w zrozumienie (ang. understanding). W dojściu do zrozumienia pomocna jest wzajemna postawa empatii, pielęgnacja ciekawości i otwartość na alternatywne sposoby działania. Staramy się przekraczać strefę komfortu i przełamywać status quo.
  3. Złożoność zastępujemy pewnością (ang. clarity)– upraszczamy sytuację, w której się znajdujemy. Intuicja to niezastąpiony pomocnik w tym procesie. Dobrą praktyką jest też rozbijanie wielkiego projektu na mniejsze części. Zachowując cały czas całościowy ogląd sytuacji, koncentrujemy się jedynie na kolejnym kroku.
  4. Niejednoznaczność zmieniamy w rezolutność (ang. agility) – wykazujemy się decyzyjnością, umiejętnością szybkiej adaptacji do zmiennych warunków i pewnością siebie. Niepowodzenia stają się okazją do nauki i poszukiwania lepszej drogi.

Aby przekształcić VUCA potrzebna jest jeszcze jedna, fundamentalna rzecz – wewnętrzna motywacja. Bierze się ona z głębi nas samych i określa to, co dla nas autentycznie ważne. Gdy działamy z wewnętrznej motywacji czynniki zewnętrzne zaczynają mieć na nas mniejszy wpływ. Wewnętrzne paliwo jest bardzo mocne. Warto kierować się w doborze projektów tym, co kochamy robić, co ma dla nas duże znaczenie, tym, w czym jesteśmy naprawdę dobrzy i tym, aby nasze działania odpowiadały na aktualnie potrzeby płynnego świat. Taka postawa przyczynia się do obopólnej wygranej. Strzelajmy do jednej bramki.

Bibliografia:

Zacarés J, Iborra, A. (2015) Personal Identity. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (druga edycja)

Hargie, Owen (2019). The Handbook of Communication Skills, 4th Edi­tion. New York, NY: Routledge.

Gordon, Thomas, & Burch, Noel (2003). Teacher Effectiveness Training: The Program Proven to Help Teachers Bring Out the Best in Stu­dents of All Ages. New York: Three Rivers Press.

Artykuł został opracowany na podstawie pozycji YOUNGETEERS – The Manual for Volunteer Management in Culture During the Crisis stworzonej jako część projektu “Young Volunteers in the Cultural Events – Lessons Learned from COVID -19 Crisis” (acronym: YOUNGETEERS).

THE PARTNERSHIP

SUBJEKT d. o.o. (Croatia) – Project Coordinator

WWW  |  Facebook

Nausika Educational Foundation (Poland)

WWW  |  Facebook

Cooperativa Immaginaria (Italy)

WWW  |  Facebook

Timisoara 2021 – European Capital of Culture Association (Romania)

WWW  |  Facebook

LARPIFIERS A.M.K.E. (Greece)

WWW  |  Facebook

Foundation Novi Sad 2021 (Serbia) 

WWW  |  Facebook

Plovdiv 2019 ECOC (Serbia) 

WWW  |  Facebook

pl_PLPolish